Czy osoba podejrzana może być dwukrotnie zatrzymana na podstawie tych samych faktów?

Nie. Warto pamiętać, że na podstawie tych samych faktów i dowodów, osoba podejrzana może być zatrzymana tylko raz.

Kiedy należy zwolnić osobę zatrzymaną?

Regułą jest, iż osobę zatrzymaną należy zwolnić natychmiast gdy ustała przyczyna zatrzymania. Warto jednak podkreślić, iż jeśli w ciągu 48 godzin od zatrzymania uprawniony organ nie przekaże zatrzymanego wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania do dyspozycji sądu, zatrzymanego także należy natychmiast zwolnić. W przypadku jednak, gdy zatrzymany zostanie przekazany do dyspozycji sądu wraz ze stosownym wnioskiem, osoba podejrzana będzie zatrzymana do kolejnych 24 godzin, podczas których sąd ma czas na rozpatrzenie wniosku. Dopiero po ich upływie, gdy zatrzymanemu nie doręczno postanowienia o zastosowaniu wobec niego tymczasowego aresztowania, należy go niezwłocznie zwolnić.

Z jakich uprawnień może skorzystać osoba zatrzymana?

Przede wszystkim wskazać należy, iż osoba zatrzymana ma prawo do informacji o przyczynie jego zatrzymania, oraz do tego by zostać wysłuchanym. Co więcej warto wiedzieć, iż osoba zatrzymana nie musi składać zeznań w swojej sprawie. To do niej należy decyzja czy chce złożyć takie oświadczenie. Równie dobrze może odmówić jego złożenia. Istotnym uprawnieniem zatrzymanego jest także możliwość żądania niezwłocznego nawiązania kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym, bądź bezpośredniej rozmowy z nim. Natomiast w przypadku gdy zatrzymany nie włada językiem polskim w stopniu umożliwiającym mu porozumienie się, ma on możliwość skorzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza. Warto także pamiętać, że mimo iż sąd jest obowiązany bezzwłocznie zawiadomić osobę najbliższą dla zatrzymanego, zatrzymany może wnieść o poinformowanie konkretnej wskazanej przez niego osoby bądź osób o fakcie jego zatrzymania. Ponadto, zatrzymanemu przysługuje także prawo do otrzymania odpisu protokołu zatrzymania, a także niezwłoczny dostęp do niezbędnej pomocy medycznej.

Czy osobie zatrzymanej przysługuje skarga na zatrzymanie?

Tak, a dokładniej jest to zażalenie na zatrzymanie. Zażalenie to należy skierować do sądu rejonowego miejsca zatrzymania lub prowadzenia postępowania w terminie 7 dni od dnia zatrzymania. Zatrzymany w takim piśmie może domagać się zbadania zasadności, legalności oraz prawidłowości jego zatrzymania.

Czym skutkuje wniesienie zażalenia na zatrzymanie?

W razie uznania bezzasadności lub nielegalności zatrzymania sąd zarządza natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego. W tym wypadku, a także w razie uznania nieprawidłowości zatrzymania, sąd zawiadamia o tym prokuratora i organ przełożony nad organem, który dokonał zatrzymania.

Z jakich uprawnień może skorzystać świadek?

Świadek w postępowaniu karnym ma prawo w szczególności do odmowy składania zeznań bądź odpowiedzi na konkretne pytanie.
Ponadto, w sytuacji, gdy treść zeznań świadka mogłaby narazić go lub osobę dla niego najbliższą na hańbę, przysługuje mu prawo do żądania, aby przesłuchano go na rozprawie z wyłączeniem jawności. Świadkowi przysługuje również prawo złożenia wniosku, by czynność okazania, w trakcie której będą mu okazywane inne osoby w celu rozpoznania, przeprowadzona została w sposób wyłączający możliwość rozpoznania jego osoby przez osobę rozpoznawaną. W razie istnienia uzasadnionej obawy niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia, wolności lub mienia w znacznych rozmiarach, tj. dla dóbr stanowiących najwyższą wartość, świadkowi przysługuje prawo do złożenia wniosku o utajenie jego danych osobowych. Obawy te w takiej sytuacji muszą mieć pokrycie w rzeczywistości. Utajeniu natomiast podlegają wyłącznie okoliczności umożliwiające ujawnienie tożsamości świadka oraz jego dane osobowe. Na postanowienie odmawiające utajnieniu danych świadka przysługuje zażalenie. Co więcej świadek może żądać także zastrzeżenia danych dotyczących miejsca jego zamieszkania do wyłącznej wiadomości prokuratora i sadu, w przypadku gdy zachodzi uzasadniona obawa użycia przemocy lub groźby bezprawnej wobec niego lub osoby najbliższej w związku z jego czynnościami. Pisma procesowe doręcza się wówczas do instytucji, w której świadek jest zatrudniony lub na inny wskazany przez niego adres.

Czy świadkowi przysługuje zwrot kosztów stawiennictwa na wezwanie?

Tak. To aspekt, o którym warto pamiętać. Wniosek o zwrot kosztów stawiennictwa na wezwanie może być złożony przez świadka ustnie do protokołu lub na piśmie w terminie do 3 dni od dnia zakończenia czynności z udziałem świadka.

Czy świadek może skorzystać z ochrony Policji bądź też pomocy psychologicznej?

Czy świadek może skorzystać z ochrony Policji bądź też pomocy psychologicznej?
W przypadku zagrożenia dla życia lub zdrowia świadka lub jego najbliższych, świadek może otrzymać ochronę Policji na czas czynności procesowej. Gdy stopień zagrożenia jest wysoki, świadek oraz osoby dla niego najbliższe mogą otrzymać ochronę osobistą lub pomoc w zakresie zmiany miejsca pobytu. Wniosek o udzielenie ochrony należy skierować do komendanta wojewódzkiego Policji, za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie lub sądu. Natomiast jeśli chodzi o pomoc psychologiczną, świadkowie oraz osoby mu najbliższe mogą otrzymać bezpłatną pomoc psychologiczną w Sieci Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem. Informacje o pomocy psychologicznej dostępne są pod adresem https://www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl .

Kiedy świadek może odmówić składnia zeznań?

Świadek może odmówić składania zeznań w 2 przypadkach. Po pierwsze w sytuacji, gdy jest on osobą najbliższą dla oskarżonego. Osobami najbliższymi są: małżonek, wstępny (np. dziadkowie), zstępny (np. dziecko), rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, jej małżonek oraz osoba pozostająca we wspólnym pożyciu np. narzeczona/y, konkubina/konkubent. W przypadku małżeństwa i stosunku przysposobienia, fakt ustania stosunku nie pozbawia świadka jego uprawnienia. Po drugie, gdy jest on oskarżony w innej sprawie o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem. Świadek może skorzystać z prawa odmowy złożenia zeznań w powyższych przypadkach do chwili rozpoczęcia pierwszego zeznania w postępowaniu sądowym. W przypadku gdy świadek złożył wcześniej zeznania, nie mogą one wówczas służyć za dowód.

Kiedy świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie?

Świadek bez podania przyczyny może uchylić się od odpowiedzi na pytanie w przypadku, gdy udzielenie odpowiedzi mogłoby rodzić niebezpieczeństwo pociągnięcia świadka lub osoby dla niego najbliższej do odpowiedzialności karnej.

Czy świadek może skorzystać z pomocy pełnomocnika?

Tak. Jeśli interesy świadka w toczącym się postępowaniu tego wymagają, może on ustanowić pełnomocnika, tj. adwokata lub radcę prawnego. Co więcej, w przypadku wykazania przez świadka, iż nie stać go na pełnomocnika, sąd może na jego wniosek wyznaczyć pełnomocnika z urzędu. Należy jednak mieć na uwadze, iż sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, może odmówić udziału w postępowaniu ustanowionego przez świadka pełnomocnika, jeżeli uzna, że nie wymaga tego obrona jego interesów.